วัดท่าคก ตั้งวัดเมื่อ พ.ศ. ๒๓๙๕ เดิมตั้งอยู่ริมแม่น้ำโขง ซึ่งเป็นคุ้มวังน้ำวน ภาษาท้องถิ่นเรียกว่า “คก” จึงใช้นิมิตหมายอันนี้ตั้งชื่อวัดว่า “วัดท่าคก” ซึ่งในสมัยนั้นยังไม่มีถนนตัดผ่านยังไม่ได้เป็นอำเภอ วัดท่าคกจึงตั้งอยู่ในเมืองๆ หนึ่ง เรียกว่า เชียงคาน ขึ้นกับมณฑลพิษณุโลก ตามตำนานเล่ากันว่า บิดา ของพระยาศรีอรรคฮาด (ทองดี ศรีประเสริฐ) และชาวบ้านช่วยกันสร้างวัดขึ้น เพื่อที่จะปกป้องผืนแผ่นดินสยาม มิให้ถูกฝรั่งเศสรุกล้ำพื้นที่เข้ามาจากการล่าอาณานิคมเมืองขึ้น