หนองแซง...ความสุขไม่เคยเปลี่ยนแปลง

มะม่วงต้นตำรับ เครื่องประดับโบราณ ชลประทานหลากหลาย ทางรถไฟสู่อีสาน ศูนย์ตำนานวัฒนธรรม คือคำขวัญประจำอำเภอหนองแซง อำเภอหนึ่งของจังหวัดสระบุรีที่หลายคนอาจขมวดคิ้วไม่เคยได้ยินชื่อ ไม่เคยรู้จัก แต่เอาเข้าจริงแล้ว อำเภอหนองแซงนี้มีประวัติศาสตร์ความเป็นมา ที่ยาวนานนับได้ตั้งแต่สมัยรัชกาลที่1 แถมยังเป็นแหล่งเกษตรกรรมชั้นยอด และเป็นจุดกำเนิดธุรกิจกาแฟบ้านไร่ ธุรกิจกาแฟโดยคนไทยแท้ๆอีกด้วย

โดยตามตำนานแล้ว ประชากรพวกแรกที่ได้มาตั้งถิ่นฐาน ณ อำเภอหนองแซงนั้นได้อพยพมาจากนครเวียงจันทน์ และได้เลือกตั้งถิ่นฐานอยู่ใกล้หนองน้ำ และมีต้นแซงขึ้นงอกงามเขียวชอุ่มปกคลุมไปทั่วบริเวณโดยรอบ ชาวบ้านจึงขนานนามพื้นที่ที่ตนเองอยู่อาศัยนั้นว่า “บ้านหนองแซง” โดยการเดินทางสู่หนองแซงนั้นสามารถเดินทางได้ทั้งทางรถยนต์ หรือหากต้องการเปลี่ยนบรรยากาศ การเดินทางด้วยรถไฟก็นับเป็นอีกวิธีที่ดี ด้วยว่าสถานีรถไฟหนองแซงนั้นเป็นประตูสู่ภาคอีสาน แถมยังโดดเด่นด้วยหลักกิโลที่สวยงามตระการตา

เมื่อลงรถกันแล้ว สถานที่แรกที่ควรแวะเที่ยวชมคือ บ้านไร่กาแฟ ที่นอกจากจะมีร้านอาหาร ร้านกาแฟ และแหล่งความรู้เกี่ยวกับธุรกิจกาแฟแล้ว ที่นี่ยังมีพิพิธภัณฑ์ที่ให้ความรู้เกี่ยวกับวิถีชุมชนที่จะพานักท่องเที่ยวย้อนเวลากลับไปยังสมัยอดีต ผ่านข้าวของเครื่องใช้ รูปภาพมากมาย โดยเฉพาะกับวิถีชีวิตของชาวลาวเวียง กลุ่มคนแรกๆที่ได้ลงหลักปักฐานที่หนองแซงแห่งนี้

และเมื่อได้ชื่อว่าเป็นพื้นที่เกษตรกรรม จึงไม่น่าแปลกใจหากสถานที่ท่องเที่ยวในหนองแซงจะเกี่ยวกับเรื่องเกษตรกรรมเป็นหลัก โดยที่แรกที่อยากแนะนำให้ไปเที่ยวชมคือ คลีนฟาร์ม หรือ ฟาร์มผักปลอดสารพิษ ที่ตั้งใจผลิตผักปลอดสารพิษคุณภาพสูงด้วยกรรมวิธีที่ประณีตภายใต้ concept "ปลูกด้วยดินบนแคร่ในโรงเรือน" ซึ่งเป็นเทคโนโลยีการเกษตรทฤษฎีใหม่ที่นอกจากจะได้ผลผลิตที่ปลอดภัยแล้วยังสดสะอาดและรสชาติดีจนได้รับรางวัล GAP ดีเด่นและ OTOP 5 นักท่องเที่ยวสามารถเข้าชมแปลงเกษตรสาธิตหรือเลือกซื้อผลิตภัณฑ์ผักออร์แกนิกหลากหลายชนิดกลับบ้านกันได้อีกหนึ่งสถานที่ท่องเที่ยวสำคัญของหนองแซงที่ห้ามพลาดคือผืนนาของบริษัทมีฟาร์มสุข (ไม่) จำกัดหรือแปลงนาปลอดสารพิษที่ใช้วิธีการทำนาแบบยั่งยืนบนวิถีแห่งความพอเพียงที่เลือกปลูกเฉพาะข้าวหอมปทุมที่มีความนุ่มอร่อยไม่แพ้ข้าวหอมมะลิของทางอีสานซึ่งนักท่องเที่ยวสามารถเข้าไปศึกษาหาความรู้และทดลองปลูกข้าวหรือจะแค่เลือกซื้อผลิตภัณฑ์ข้าวหอมคุณยายติดมือกลับบ้านก็ได้

และเมื่อพูดถึงผลิตภัณฑ์ทางการเกษตรแล้ว จะไม่พูดถึงผลิตภัณฑ์เจ้าถิ่นอย่าง มะม่วงมันหนองแซง ก็คงไม่ได้ โดยมะม่วงพันธุ์นี้มีต้นกำเนิดอยู่ที่อำเภอหนองแซง ลักษณะผลคล้ายมะม่วงอกร่องและมะม่วงแก้วขนาดย่อมผิวสีเขียวนวลเกลี้ยงเมื่อผลเล็กเท่าเมล็ดพุทราจะมีรสฝาดกินไม่อร่อยแต่เมื่อผลมีขนาดเท่าหัวนิ้วโป้งจะเริ่มมีรสชาติมันและรสชาติจะดีขึ้นเรื่อยๆหวานกรอบไม่มีรสเปรี้ยวแต่หากทิ้งไว้จนแก่จะเสียรสไม่อร่อยสามารถหาซื้อมะม่วงพันธุ์พื้นเมืองนี้ได้ในช่วงเดือน กุมภาพันธ์ - มีนาคม

แต่ใช่ว่าหนองแซงจะมีดีแค่เรื่องเกษตรกรรมเท่านั้นแต่หากหนองแซงเองก็มีแหล่งท่องเที่ยวทางวัฒนธรรมอยู่มากไม่ว่าจะเป็นวัดวาอารามหรือหมู่บ้านชาวลาวเวียง ที่ยังคงวิถีชีวิตอันเรียบง่าย และไฮไลต์ที่สำคัญอีกประการของอำเภอหนองแซงที่ไม่ควรพลาดทักทายเยี่ยมชมคือ ค้างคาวแม่ไก่ ที่อาศัยอยู่ในพื้นที่วัดหนองสีดา โดยเจ้าค้างคาวแม่ไก่นี้แปลกประหลาดตรงที่ไม่สามารถพบได้ทั่วไปในอำเภอหนองแซง แต่จะพบได้เฉพาะบริเวณต้นโพธิ์ที่ขึ้นอยู่ในบริเวณวัดเท่านั้น

ถึงแม้หนองแซงจะเป็นเพียงชุมชนเล็กๆ ที่ยังคงวิถีชีวิตอันเรียบง่ายไม่หวือหวาจนเป็นจุดท่องเที่ยวที่โด่งดัง แต่หากใครที่กำลังต้องการแรงบันดาลใจและต้องการหลีกหนีความวุ่นวายจากในเมืองเชื่อว่าหนองแซงจะเป็นจุดหมายที่สามารถคืนความสงบและเติมความสุขให้กับผู้มาเยือนได้อย่างแน่นอน